Cùng với sự phát triển và những thành tựu của nền văn học, nghệ thuật Việt Nam, trong những năm qua, Hội Văn học – Nghệ thuật cùng các hội viên văn nghệ sỹ tỉnh Lai Châu đã có nhiều đóng góp tích cực trong công cuộc xây dựng và phát triển của tỉnh. Mặc dù là một tỉnh miền núi, biên giới còn nhiều khó khăn, nhưng với sự cố gắng, nỗ lực của tổ chức hội các cấp, của các văn nghệ sỹ, các hoạt động của Hội đã bám sát nhiệm vụ chính trị của tỉnh, luôn thể hiện tinh thần yêu nước, tính nhân văn sâu sắc và phản ánh những thành tựu về mọi mặt của tỉnh. Đặc biệt là hiệu quả của công tác bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp, cùng khơi dậy ý chí tự lực, tự cường, khắc phục khó khăn, đoàn kết, nỗ lực vươn lên của Đảng bộ, chính quyền, Nhân dân các dân tộc trong công cuộc xây dựng và phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh.
Năm 2023 – năm bứt phá thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIV, nghị quyết đại hội đảng bộ các cấp cùng với nhiều nội dung về xây dựng và phát huy giá trị văn hóa, sức mạnh con người Việt Nam, kỷ niệm 80 năm ra đời “Đề cương về Văn hóa Việt Nam”, tiếp tục triển khai thực hiện Kết luận của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc; đợt cao điểm tổ chức các hoẠt động văn hóa, văn học, nghệ thuật chào mừng kỷ niệm các ngày lễ lớn của đất nước gắn với kỷ niệm kỷ niệm 115 năm thành lập tỉnh (28/6/1909 – 28/6/2024), 75 năm ngày thành lập Đảng bộ tỉnh (10/10/1949 – 10/10/2024), 20 năm chia tách, thành lập tỉnh Lai Châu (01/01/2004 – 01/01/2024), các lĩnh vực văn học – nghệ thuật đã tạo dấu ấn với nhiều hoạt động sôi động, phong phú, đa dạng, hiệu quả.
Đồng chí Lê Đức Dục – UVBTV, Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy trao đổi với các văn nghệ sỹ tại Ngày thơ Việt Nam lần thứ 22 năm 2024 tại Lai Châu. Ảnh: Hà Minh Hưng
Có thể khẳng định năm 2023 hoạt động văn học, nghệ thuật Lai Châu là một bức tranh đa sắc. Không chỉ dừng lại ở việc tổ chức các lớp tập huấn nghiệp vụ, tham gia các hội thảo, mà còn tổ chức được 5 trại sáng tác, đợt thực tế sáng tác trong và ngoài tỉnh cho 80 lượt hội viên; tổ chức các đoàn tham dự Liên hoan ảnh Khu vực miền núi phía Bắc lần thứ 22 tại tỉnh Phú Thọ và Triển lãm Mỹ thuật khu vực III lần thứ 28 tại tỉnh Cao Bằng với 11 tác phẩm được chọn triển lãm, 1 tác phẩm mỹ thuật được đề cử tham dự Giải thưởng Liên hiệp các Hội Văn học – Nghệ thuật toàn quốc. Hội đã tổ chức thành công Ngày thơ Việt Nam trong dịp Tết nguyên tiêu Quý Mão với chủ đề “Nhịp điệu mới”; Cuộc thi ảnh nghệ thuật “Vẻ đẹp của miền đất và con người Lai Châu”, biên soạn, in ấn, xuất bản và phát hành cuốn sách ảnh “Lai Châu – Khát vọng, phát triển” nhân dịp kỷ niệm 20 năm chia tách, thành lập tỉnh. Biên tập, xuất bản, phát hành 14.300 cuốn Tạp chí Văn nghệ Lai Châu đến hơn 400 địa chỉ trong cả nước với 533 tác phẩm nghệ thuật đa dạng về thể loại; Trang thông tin điện tử tổng hợp của Hội kịp thời chọn lọc đăng tải 216 tác phẩm với nội dung phản ánh về kinh tế, chính trị, văn hóa, con người, quê hương Lai Châu đến với bạn bè trong và ngoài nước. Tích cực vận động hội viên tham gia vào các hoạt động và đạt nhiều kết quả đáng khích lệ với 4 hội viên đạt giải cao tại các cuộc thi do Trung ương phát động.
Bám sát chỉ đạo của Tỉnh ủy, Hội đã tích cực triển khai thực hiện Nghị quyết số 04-NQ/TU của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về “Bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc gắn với phát triển du lịch giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030” và Kế hoạch số 61-KH/TU về thực hiện Kết luận số 224-KL/TU, ngày 18/10/2021 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về tiếp tục thực hiện Đề án “Nâng cao hiệu quả, chất lượng công tác tư tưởng của Đảng bộ tỉnh” thông qua việc xây dựng và thành lập mới 4 câu lạc bộ và duy trì hoạt động của 16 câu lạc bộ bảo tồn và truyền dạy các di sản văn hóa trên địa bàn tỉnh.
Chủ động triển khai thực hiện Chỉ thị số 12-CT/TU, ngày 23/6/2022 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về “Nâng cao chất lượng hoạt động, văn học nghệ thuật tỉnh Lai Châu giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến năm 2030”; chú trọng đổi mới phương thức hoạt động, đặc biệt làm tốt công tác phối hợp với các cơ quan trong khối tư tưởng – văn hóa, nổi bật là việc phối hợp xây dựng và thực hiện phát sóng 26 phim tài liệu về văn hóa, văn học nghệ thuật, văn nghệ dân gian trong chương trình “Văn học nghệ thuật Lai Châu” trên Đài Phát thanh – Truyền hình tỉnh; xây dựng 143 truyện ngắn, tản văn, bài giới thiệu tác giả tác phẩm, văn hóa dân gian, thơ… đăng tải trong 42 chuyên trang/42 số Báo Lai Châu cuối tuần; phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức triển lãm ảnh nghệ thuật tại Liên hoan Nghệ thuật quần chúng các dân tộc thiểu số tỉnh Lai Châu, Ngày hội Văn hóa các dân tộc có số dân dưới 10.000 lần thứ I, Giải Vô địch quốc gia Marathon và cự ly dài Báo Tiền Phong lần thứ 64, Lễ kỷ niệm 20 năm chia tách, thành lập tỉnh.… đã thu hút đông đảo Nhân dân thăm quan, tìm hiểu.
Đóng góp tiêu biểu của văn học, nghệ thuật Lai Châu trong năm qua được ghi nhận ở các diễn đàn, có thể kể đến một số tác phẩm như: Ca khúc “Người Mông nhớ Bác” của tác giả Minh Cừ đạt Giải A – Giải thưởng sáng tác, quảng bá tác phẩm văn học, nghệ thuật, báo chí về chủ đề “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” giai đoạn 2021-2023 do Ban Tuyên giáo Trung ương tổ chức; tác phẩm thơ “Người thêu thổ cẩm” của tác giả Phùng Thị Hải Yến đạt giải Nhất tại Cuộc thi “Tìm hiểu giá trị tích cực của tín ngưỡng, tôn giáo trong đời sống gia đình và thúc đẩy bình đẳng giới” do Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam tổ chức; Tác giả Đào Thị Tám đạt giải Nhì cuộc thi “Tìm hiểu 75 năm xây dựng và phát triển Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Việt Nam”; tác giả Vương Khon với ca khúc “Inh lả về Điện Biên đấy” được Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam trao giải thưởng tác phẩm xuất sắc năm 2023; tác giả Đặng Thùy Tiên với tập truyện ngắn “Những ngọn gió thổi ngược” được Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Việt Nam trao Giải tác giả trẻ; tác phẩm “Lớp học thêu” của tác giả Đào Tiến Dũng đạt Giải Khuyến khích cuộc thi ảnh “Vẻ đẹp Việt Nam” số tháng 11 năm 2023 do Báo Nhân Dân tổ chức; Truyện ngắn “Thẳm sâu biên giới” của tác giả Phùng Thị Hải Yến đạt giải A cuộc vận động sáng tác truyện ngắn và ký với chủ đề “Người chiến sĩ công an cơ sở vì bản, làng bình yên, vì nhân dân phục vụ” năm 2024 do Bộ Công an tổ chức…
Dù là hoạt động nào, trên lĩnh vực thuộc chuyên ngành nào thì những “đứa con tinh thần” của đội ngũ văn nghệ sỹ đều hướng đến việc thể hiện tinh thần đoàn kết, thống nhất trong ý chí, hành động của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân các dân tộc trên địa bàn tỉnh nói riêng và của đất nước nói chung; phản ánh được những vấn đề thiết thực của tỉnh, của các địa phương; quảng bá hình ảnh miền đất và con người Lai Châu đến với bạn bè trong nước và quốc tế; tạo động lực khơi dậy ý chí tự lực tự cường xây dựng cuộc sống ấm no hạnh phúc trong cán bộ, đảng viên, Nhân dân các dân tộc, góp phần khơi dậy khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc.
Tuy nhiên, công tác văn học, nghệ thuật còn một số tồn tại như: thiếu đội ngũ văn nghệ sỹ chuyên sâu về hoạt động nghiên cứu công tác lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật; một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức làm công tác văn học, nghệ thuật ở các cấp còn yếu về chuyên môn, nghiệp vụ, năng lực thực tiễn, chưa sâu sát đời sống xã hội, chưa nhạy bén trong việc nắm bắt và phản ánh thực trạng đời sống bằng văn học, nghệ thuật; công tác tổ chức các hoạt động vinh danh các tác giả, tác phẩm chất lượng cao chưa thật sự sôi nổi, xứng tầm.
Đồng chí Lê Đức Dục – UVBTV, Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy trao Giấy khen cho các văn nghệ sỹ tiêu biểu trong hoạt động văn học, nghệ thuật năm 2023. Ảnh: Tùng Giang
Năm 2024 là năm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng quyết định đến kết quả thực hiện nghị quyết đại hội đảng bộ các cấp, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIV, nhiệm kỳ 2020-2025. Vì vậy, để hoạt động văn học nghệ thuật tiếp tục phát triển, khẳng định sức mạnh mềm của mình trên từng lĩnh vực của đời sống xã hội, công tác văn học, nghệ thuật của tỉnh cần tập trung thực một số nhiệm vụ trọng tâm sau:
Một là, tiếp tục quán triệt sâu sắc, đầy đủ các quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, của tỉnh trong lĩnh vực văn hóa, văn học, nghệ thuật; các ý kiến kết luận, chỉ đạo của các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, của tỉnh, trọng tâm là phát biểu chỉ đạo của Đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị văn hóa toàn quốc triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, Kết luận của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh tại hội nghị sơ kết thực hiện Nghị quyết số 04-NQ/TU, từ đó vận dụng, cụ thể hóa thành các chương trình, đề án, kế hoạch hoạt động của các tổ chức hội, cơ quan, đơn vị.
Hai là, Tiếp tục thực hiện tốt công tác xuất bản Tạp chí Văn nghệ Lai Châu, trang báo điện tử Văn nghệ Lai Châu, tích cực tuyên truyền giới thiệu, quảng bá hình ảnh, tiềm năng, thế mạnh, các sự kiện chính trị, kinh tế, văn hóa, thể thao, quảng bá hình ảnh, con người, du lịch của địa phương, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh. Chú trọng nâng cao chất lượng sáng tác, phê bình văn học, nghệ thuật.
Ba là, chủ động, tích cực trong phối hợp triển khai, tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết số 33-NQ/TW, ngày 09/6/2014 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI) về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước; xây dựng kế hoạch cụ thể triển khai Kế hoạch số 224-KH/TU, ngày 27/12/2023 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về tuyên truyền và tổ chức các hoạt động tổng kết 50 năm nền văn học, nghệ thuật Việt Nam sau ngày đất nước thống nhất (30/4/1975 – 30/4/2025), xác định rõ nhiệm vụ, nội dung, sản phẩm cần thực hiện, tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền bằng các hình thức phù hợp; phát động phong trào thi đua trong toàn Hội tích cực hưởng ứng các hoạt động chào mừng các ngày lễ lớn của đất nước; cổ vũ, động viên văn nghệ sĩ tích cực tham gia hưởng ứng sáng tạo các tác phẩm văn học, nghệ thuật về đề tài thông tin đối ngoại, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”…
Bốn là, tiếp tục rà soát, điều chỉnh, bổ sung, hoàn thiện chương trình công tác; tổ chức thành công Đại hội Hội Văn học – Nghệ thuật tỉnh lần thứ VII theo hướng dẫn của cơ quan chuyên môn đảm bảo đúng nguyên tắc, đúng quy định; quan tâm, chú trọng đào tạo, bồi dưỡng, quy hoạch, xây dựng và phát triển đội ngũ những người làm công tác văn học, nghệ thuật trong thời kỳ mới phải có tài năng và dám dấn thân, luôn bám sát hơi thở đời sống xã hội; tăng cường tổ chức các trại sáng tác. Quan tâm phát hiện, đào tạo, bồi dưỡng các tài năng văn nghệ, phát triển hội viên các chuyên ngành.
Năm là, xây dựng và phát huy tinh thần đoàn kết, sự đồng thuận, nâng cao vai trò của Ban Chấp hành Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh, hiệu quả hoạt động phối hợp của Hội với các cơ quan tư tưởng, văn hóa, khoa giáo của tỉnh trên tinh thần đổi mới về phương thức phối hợp, sáng tạo về nội dung nhằm phát huy sức mạnh tổng hợp của cơ quan văn học, nghệ thuật với các báo, đài Trung ương và địa phương.
Sáu là, phát huy tốt vai trò tư vấn, phản biện xã hội, tích cực tham gia cùng các cơ quan liên quan trong tham mưu xây dựng các văn bản hướng dẫn thực thi pháp luật, kiến nghị các cơ chế, chính sách, từng bước, tháo gỡ khó khăn, tạo hành lang pháp lý cho văn học, nghệ thuật phát triển; tiếp tục quan tâm, đầu tư chiều sâu, có trọng tâm, trọng điểm cho hoạt động tuyên truyền; công tác lý luận, phê bình; hoạt động sáng tác; tăng cường hơn nữa công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, chủ động đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trên lĩnh vực văn học, nghệ thuật.
Tiếp tục phát huy truyền thống đoàn kết, thống nhất, ý chí và sức mạnh, sự quyết tâm của đội ngũ hội viên văn nghệ sỹ trong từng lĩnh vực, từng chuyên ngành đóng góp tinh hoa nghệ thuật, cổ vũ, thúc đẩy tinh thần lạc quan, ý chí vươn lên của các tầng lớp nhân dân nổ lực cống hiến cho sự phát triển của tỉnh, phụng sự Tổ quốc, phục vụ Nhân dân để triển khai thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIV và nghị quyết đại hội Đảng các cấp./
Lê Đức Dục, UVBTV, Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy