Đươc xem là người tiếp nối mạch nguồn văn hóa dân gian ở Lai Châu, nghệ sĩ dân gian Đỗ Thị Tấc có rất nhiều bài thơ song ngữ được đánh giá cao. BBT trân trong giới thiệu “Ku xí mê xí à dề (Dân ca Si La)” được in trong Tạp chí Văn nghệ Lai Châu sô 10 năm 2024.
Hớ… ơ… ờ… ế… ê…
Pu xí ngá i… dê pẹo à dề mê xí ngá dề… pẹo à… dề ngớ lô lạ ê tê…
Lạ ụ mà pô à mô tê… ngá i dự nhứ mà pô à mô… tê…
Lạ má nga i… txi ừ mà pô… lạ ê tê…
Khá dế ngá i á cọ lồ a… pu chố nga ạ mà pô lạ kề I ề tê…
Mê chố ngá i mà pô kế lạ u ề tê…
Xìa khố mà txô… mà thù ê tê… kề la lạ mê…
À phồ mà txô mà mố txìa ê…
À thớ ngá i mà txô mà kề ê txìa ê tê…
Hớ… ơ… ờ… ế… ê…
Mồ úy ngá cơ… dề txù à mê… i … cơ mạ nga ạ… cơ pế… lạ ê tê… cơ lí. é nga ạ, cơ pì lạ ê tê…
Nhi hờ ngá cơ… nghề ứm lồ a… nhi hứ ngá cơ… nghề khẹ lồ a… nhi xứ ngá i… lạ lề kề lê… lạ ê… tê
Hớ… ê… hơ… à… tê…
Pu xí ngá i dề phị à dề kề la
Mê xí nga i… dề phị à dề… kề lá u ề tê…
Mà xừ nga ạ… txạ mề mà chố lạ ê… ờ tê…
Lạ ụ mà pô à mô tê… ngá i dự nhứ mà pô… à mô… tê…
Lạ má nga i… txi ừ… mà pô lạ ê tê…
Lẹ pha ngá cơ… xé pha hè mà pô… lạ ê tê,
Hớ…ơ… ờ… ế…ê…
Txuế luế à mê mố thờ… txuế luế txuế txồ cọ pô… ê… tê …
Nhi hờ ngá cơ…. nghề ứm lồ a… nhi hứ nghề khè lồ a… nhi xứ kề lê… lá cơ… ngá i… lạ lề kề lê… lạ ê tê…
Thừ txì nga cơ…. à ứ ạ… à phồ ê cơ… mà mố txì ê tê… mà mố ê cơ txì. ìa ê… tê
Pu xí ngá i dề phị à dề kề la
Hớ…ơ… ờ… ế…ê…
Mê xí nga i… dề phị à dề… kề lá u ề tê…
Ì nhi mi. ía nê… mê chố mà txô… mà thù… ê cơ lạ ê…
Mê xí nga i… dề nớ dà nê… khá dế ngá cơ à cọ lồ a… lạ ụ pí dú… hè cơ… ê u …
Lạ má nga i… pí khư… hè cơ…. ê tề
Ì nhi nga i… dề cù dà u… mà xừ nga… txà khuế mà chố… lạ ê tê…
Mà lo nga… txạ mề mà chố… lạ ê tê…
Phề dề à ư ớ ờ… mé né ứ ơ… mạ nhứ nga i… nhứ cơ… lạ ê tê…
Hớ… ơ… ờ… tê…
Dịch nghĩa:
Khúc hát mồ côi
Hớ…ơ… ờ… ế…ê…
Bố tôi chết bỏ lại tôi… mẹ tôi chết bỏ lại tôi… như thế đấy…
Thân phận của tôi… tay trái không có anh em gần gũi…
Tay phải cũng… không có chị em ruột thịt… thế đấy…
Đi đến đâu tôi… cũng mặc cảm là mình không… có bố nữa rồi… mẹ tôi cũng không còn nữa… thế đấy…
(tôi) không giống mọi người trong bản… như thế đấy…
(tôi) không dám để người ta nhìn thấy mặt mình đâu… vậy đấy…
(tôi) không dám để người ta nghe thấy tiếng của mình… thế đấy…
Hớ…ơ… ờ… ế…ê…
Trời và thần linh nặn ra mỗi người một số phận… như thế đấy…
Trời và thần linh cho mỗi người một hoàn cảnh… như thế đấy…
Ngày ngày… nghĩ đến đi làm ở đâu đó thì… tôi cứ rời rã cả chân tay… như thế đấy…
Lúc nào tôi cũng ám ảnh rằng bố bỏ lại tôi… vậy đấy…
Lúc nào tôi cũng dằn vặt sao mẹ lại bỏ tôi lại một mình… như thế đấy…
Không biết cũng không có ai dạy bảo mình… như thế đấy…
Thân phận của tôi… tay trái… không có anh em gần gũi đâu… vậy đấy…
Tay phải cũng không có chị em ruột thịt… thế đấy…
Anh em ruột thịt không có… như thế đấy…
Hớ…ơ… ờ… ế…ê…
Từ quy là con cô độc… nhưng nó còn có con khác kêu cùng… như thế mà …
Ngày ngày… nghĩ đến đi làm ở đâu đó thì… tôi cứ bủn rủn cả chân tay… như thế đấy…
Xấu hổ vì nghèo khổ… nên tôi không dám gặp… những người cùng lứa với mình đâu… như thế đấy…
…không dám nhìn đâu… vậy đấy…
Lúc nào tôi cũng ám ảnh… rằng bố bỏ lại tôi… như thế mà…
Lúc nào tôi cũng dằn vặt… sao mẹ lại bỏ lại tôi… một mình… như thế đấy…
Hớ…ơ… ờ… ế…ê…
Từ khi mẹ sinh ra… tôi đã không giống như người ta rồi… vậy đấy…
Từ lúc mẹ bỏ tôi lại… đi đâu tôi cũng vừa đi vừa lau nước mắt… buồn thế…
Vậy đấy…
Tay phải tôi… lau nước mắt buồn tủi… như thế đấy…
Tay trái tôi… lau nước mắt
Ngày tôi còn nhỏ… không biết gì cũng không có ai dạy bảo đâu… như thế đấy…
Không biết cũng không ai chỉ bảo cho đâu… như vậy đấy…
Anh em chúng ta ơi… chị em ơi… tôi nghĩ cực khổ quá…
Hớ…ơ… ờ… ế… ê…
ĐỖ THỊ TẤC
> Xem thêm: Tạp chí Văn nghệ Lai Châu