Du lịch mạo hiểm, khám phá những vùng núi hoang sơ đã trở thành xu hướng du lịch mới hiện nay của du khách trong và ngoài nước ta. Tỉnh Lai Châu hiện nay sở hữu 6 đỉnh núi cao, hùng vĩ nhất cả nước như đỉnh: Pu Ta Leng (huyện Tam Đường), Bạch Mộc Lương Tử, Phàn Liên San (huyện Phong Thổ), Pu Si Lung (huyện Mường Tè)… Những ngày mùa xuân này, đến với miền sơn cước Lai Châu. Trên trập trùng núi non, các loài hoa bung nở, từ màu đào rừng nhuộm hồng núi non, màu hoa ban trắng muốt và loài hoa đỗ quyên “nữ hoàng” của các dãy núi. Từ Tuần Du lịch – Văn hóa tỉnh Lai Châu năm 2024 tổ chức ngay tháng giáp Tết đã mở lời chào đón du khách đến khám phá vẻ đẹp nơi đây trong mùa Xuân Ất Tỵ năm 2025.
Khám phá vẻ đẹp nguyên sơ từ các đỉnh núi cao
Tuần Du lịch – Văn hóa Lai Châu đã giới thiệu không gian bao la, trập trùng Lai Châu với những đỉnh núi khoe vẻ đẹp đại ngàn hùng vĩ tạo nên một Lai Châu tươi đẹp, tràn đầy sức sống mới, tạo đà cho du lịch phát triển… Ông Tống Thanh Hải – Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh, Trưởng Ban Tổ chức Tuần Du lịch – Văn hóa Lai Châu năm 2024 cho biết: “Tuần Du lịch – Văn hóa Lai Châu là sự kiện văn hóa, chính trị quan trọng của tỉnh. Đây là dịp để Lai Châu giới thiệu, quảng bá những nét đẹp văn hóa của các dân tộc; là cơ hội chia sẻ tiềm năng, lợi thế của miền đất, con người Lai Châu tới bạn bè trong nước và quốc tế. Đến với Lai Châu, du khách có cơ hội chinh phục 6/10 đỉnh núi cao nhất Việt Nam; chiêm ngưỡng cảnh sắc thiên nhiên hùng vĩ, tận hưởng những trải nghiệm riêng biệt, ấn tượng tại Lai Châu với sắc hoa đỗ quyên, biển mây, những thửa ruộng bậc thang no ấm mùa lúa chín vàng. Khám phá hơn 30 di tích lịch sử – văn hóa và không gian văn hóa truyền thống phong phú, độc đáo của 20 dân tộc sinh sống trên địa bàn tỉnh. Những hoạt động đặc sắc mang đến cho đại biểu, du khách những trải nghiệm mới mẻ và hấp dẫn; giúp du khách hiểu và thêm yêu mảnh đất miền biên cương của Tổ quốc”.
Mùa xuân ở Lai Châu, đất trời chan hòa, vùng núi non trải dài trùng điệp. Những ngọn núi cao hùng vĩ tuy hoang sơ, hiểm trở nhưng đem lại đam mê khám phá cho các nhà chinh phục leo núi khó tính nhất… Trên những đỉnh núi cao vời vợi, mùa này đã ngạo nghễ vẻ đẹp bức tranh hữu tình miền sơn cước được thêu từ những đồi núi thẳm xanh, điểm xuyết màu hoa ban trắng và đỗ quyên hồng. Có thể kể đến đỉnh Pu Si Lung (huyện Mường Tè) cao 3083m là ngọn núi cao thứ hai của Việt Nam. Quãng đường trecking dài nhất trong các ngọn núi thuộc top 10. Đỉnh cao này cũng nằm ở biên giới Việt – Trung và đường chinh phục có đi qua cột mốc 42.
Đỉnh núi Pu Ta Leng cao 3049m ở huyện Tam Đường có tuyến đường xuất phát từ xã Hồ Thầu và điểm kết thúc nằm ở xã Tả Lèng. Hành trình chinh phục đỉnh cao càng thêm phần thú vị khi đi xuyên qua cánh rừng nguyên sinh với thảm thực vật đa dạng. Có những chặng rêu trơn và địa y phủ kín các tảng đá cùng các thân cây cổ thụ nguyên sinh. Vượt qua những đoạn suối trong veo róc rách chảy, băng qua những rừng trúc thâm u là du khách thỏa sức ngắm nhìn những cây đỗ quyên cao vút với đủ sắc hoa rực rỡ cả không gian phóng khoáng bên dưới.
Đỉnh Bạch Mộc Lương Tử – Ky Quan San cao 3046m, là ranh giới tự nhiên của 2 tỉnh Lào Cai và Lai Châu. Đỉnh núi có cảnh quan đẹp mê hồn và cung đường khám phá vô cùng thú vị. Nơi được mệnh danh là “thiên đường săn mây” với hình ảnh bình minh, hoàng hôn đã trở thành thương hiệu trên khắp các trang mạng xã hội hiện nay.
Ngoài ra, còn phải kể đến đỉnh Khang Su Văn (hay Hoàng Liên San) cao 3.012m, giữa hai cột mốc số 79 và 80 trên đường biên giới Việt Nam – Trung Quốc, thuộc địa phận xã Pa Vây Sử (huyện Phong Thổ); Đỉnh Tả Liên Sơn cao 2.993m, thuộc địa phận xã Tả Lèng (huyện Tam Đường); Đỉnh Pờ Ma Lung có độ cao 2967m, ở bản Lang, xã Bản Lang, huyện Phong Thổ… Điểm chung của các đỉnh núi đều có địa hình dốc dài quanh co bám theo khe suối và có thác cao chảy xiết là điểm đến hiếu kỳ cho các phượt thủ… Khám phá các đỉnh núi, du khách nhận ra một Lai Châu thú vị, hấp dẫn, đẹp tinh khôi nét nguyên sơ thủa ban đầu.
Vẻ đẹp miền sơn cước
Tháng giêng là tháng “chơi tết”, hứng thú du lịch của du khách hiện nay nghiêng về việc thăm quan thắng cảnh, dự lễ hội trên những nẻo đường sơn cước. Dù du khách tham gia tuor du lịch trên những chuyến xe ô tô hay từng đoàn xe máy tham gia “phượt” (chuyến du lịch bụi thiên về khám phá) thì cung đường đến tỉnh Lai Châu cũng gợi nhiều xúc cảm. Dừng chân trên đèo Ô Quy Hồ thuộc địa phận huyện Tam Đường, giữa lồng lộng không gian với mây trắng, nắng trong, rừng bật mầm nhú chồi và các loại hoa rừng khoe sắc, các tay máy ảnh có dịp “lia” ống kính vào thăm thẳm mây núi để “chớp” hình ảnh chỉ có ở độ cao gần 2.000m2 so với mực nước biển. Con đường quanh co vắt ngang lưng núi như xuyên qua mây, qua gió, mang đến cảm giác mạnh cho những tay lái khát khao chinh phục nẻo đường mới.
Nhắc đến du lịch Lai Châu, không thể không nhắc đến du lịch mạo hiểm. Đó là những chuyến trèo đèo, lội suối, khám phá hang động đẹp mê người qua bàn tay tài ba của tạo hóa. Những con đường rừng quanh co với trùng trùng lớp lớp đồi tiếp đồi, núi tiếp núi, trong không gian vắng lặng thoảng tiếng suối róc rách và tiếng sơn ca vang vọng núi rừng. Những thắng cảnh ở xã Pú Đao (huyện Nậm Nhùn) – nơi được bình chọn là một trong năm điểm đến hấp dẫn nhất Đông Nam Á hay như khu động Pu Sam Cáp (thành phố Lai Châu) chạy qua rừng móc nguyên sinh. Ngoài ra còn những điểm đến hấp dẫn du khách như: động Tiên Sơn, thác Tắc Tình (huyện Tam Đường), núi Đá Ô, động Phật Bà Quan Âm (huyện Sìn Hồ). Cảnh quan sinh thái đẹp như tranh thủy mặc của khu vực lòng hồ thủy điện Bản Chát (huyện Than Uyên) là một trong những điểm du ngoạn mới của du lịch Lai Châu.
Điểm độc đáo khi du lịch ở Lai Châu thời điểm tháng giêng là du khách có thể thưởng ngoạn 4 mùa chỉ trong vỏn vẹn 1 ngày. Không gian du lịch Lai Châu hiện nay không chỉ là những chuyến du lịch “điền dã” ngắm cảnh sắc tự nhiên và thăm những địa danh du lịch: Thác Tác Tình (huyện Tam Đường), suối nước nóng Vàng Bó (huyện Phong Thổ), núi Đá Ô (huyện Sìn Hồ)…
Thành phố Lai Châu nay trở thành điểm dừng chân lý tưởng hấp dẫn du khách bởi thiết kế kiến trúc mới với những khu nhà vườn xen kẽ công viên, cây xanh nằm lọt thỏm trong thung lũng. Thành phố nổi bật với hồ Thượng, hồ Hạ soi bóng và các con đường rộng thênh thang, quảng trường lồng lộng gió, Trung tâm Hội nghị, Tượng đài Bác Hồ với Nhân dân các dân tộc tỉnh.
Đến du lịch thiên nhiên xứ núi, du khách không thể không một lần ghé qua các bản làng văn hóa “nức tiếng” độc đáo trong tỉnh: Bản Vàng Pheo, xã Mường So, huyện Phong Thổ – “cái nôi” quy tụ văn hóa Thái; bản Hon, xã Bản Hon, huyện Tam Đường đậm đà bản sắc dân tộc Lự; cao nguyên xã Tả Phìn, huyện Sìn Hồ là bức tranh thu nhỏ về cuộc sống cộng đồng dân tộc Dao. Ở các bản nhỏ ấy, du khách đắm mình trong cảnh sắc và lối sống mộc mạc, bình dị của những người con núi rừng. Nơi nhạc cụ cất lên là vòng xòe dân tộc Thái mở ra; men rượu ngô men lá dân tộc Mông say nồng chếnh choáng; bức thổ cẩm dệt gấm thêu hoa của cô gái Dao khiến du khách trầm trồ khâm phục. Không chỉ dân ca, dân vũ, ẩm thực dân tộc níu chân mà niềm vui, nụ cười của du khách còn nhen nhóm bởi ấm áp tình người, tình đất. Điểm mới lạ trong hành trình du lịch khi đến thăm Lai Châu của du khách là lần đầu được tham gia các lễ hội mùa xuân, tận mắt xem, cổ vũ các trò chơi dân gian: Tù lu, đẩy gậy, ném pao, tó má lẹ… và lắng nghe các đôi nam nữ hát dân ca đối đáp, thổi sáo, múa khèn.
Lai Châu từng được biết đến trong những trang văn bất hủ của nhà văn Nguyễn Tuân kể về con sông Đà kỳ vĩ. Đó là nơi có mây vờn bay đỉnh núi sớm chiều. Nơi lục lạc ngựa khua trên những con đường dốc cheo leo. Cũng là nơi mỗi dân tộc một bản sắc văn hóa riêng tạc nên bức tranh đa sắc vùng biên giới.
Du lịch xứ núi trong mùa xuân
Đến với Lai Châu mùa xuân mới cũng là lúc ta tạm gác nhịp sống vội vã, về với những lễ hội bằng sự náo nức, mê say, nghĩa tình, trìu mến… Lai Châu đang có nhiều điểm du lịch nổi tiếng như: thác Tình Yêu, vườn lan Sin Suối Hồ (huyện Phong Thổ). Du khách cũng có thể trải nghiệm đi thuyền, ca nô tại các lòng hồ thủy điện, thăm vùng nuôi cá lồng huyện Nậm Nhùn hoặc check-in tại đồi chè bạt ngàn xanh mướt huyện Tân Uyên. Thăm cánh đồng Mường Than mùa nước về, hưởng thụ không gian trong trẻo khu du lịch sinh thái “Đồi thông Than Uyên”. Từ nơi đây, du khách cảm nhận không gian văn hóa trong trẻo, giàu bản sắc và độc đáo
Nếu như trước đây, địa hình hiểm trở, đi lại khó khăn được xem là điểm yếu trong phát triển du lịch của tỉnh ta thì nay lại là điểm cộng trong mắt du khách bởi đi du lịch là tìm về những gì nguyên sơ, mộc mạc nhất. Đó cũng là lý do tỉnh ta đang phát huy ưu thế của sinh thái, mạo hiểm và du lịch cộng đồng. Yêu thích chinh phục những cung đường, du khách nhận được lời khuyên nên đến với cao nguyên huyện Sìn Hồ hoặc cao nguyên xã Dào San, huyện Phong Thổ. Trên các cao nguyên, du khách thưởng ngoạn không khí se sắt lạnh mây trời, gió núi ở độ cao trên 1.500m so với mực nước biển. Ở trên cao, những vì sao trên bầu trời cũng như sáng hơn vào buổi đêm. Ban ngày lại có thể cùng bà con các dân tộc: Dao, Mông, Thái… xúng xính xuống chợ bằng xe máy hay cưỡi ngựa, thậm chí đi bộ và thử ăn các đặc sản núi rừng: thắng cố, bánh bò, rượu ngô, các loại hoa quả, măng, mật ong… Chợ phiên cũng là nơi các loại vải thổ cẩm, mây tre đan được bày bán, tuy thô mộc nhưng rất đặc trưng và được nhiều du khách nước ngoài chọn mua.
Tháng giêng, du khách tham gia du lịch xứ núi có thể tham gia Lễ hội Đền vua Lê Lợi (thành phố Lai Châu) và lễ hội Đền Lê Lợi tại huyện Nậm Nhùn. Tại Lễ hội, ngoài việc tưởng nhớ công ơn vị anh hùng dân tộc, du khách được thưởng ngoạn không gian tâm linh và hòa vào rộn ràng lễ hội trong màn múa hát của các cô gái dân tộc Giáy, Thái. Cùng thời điểm này diễn ra Lễ hội Gầu Tào Cha tại xã Nậm Loỏng (thành phố Lai Châu) với các nghi thức độc đáo của dân tộc Mông và phần thi giã bánh dày, các tiết mục hát đối, chơi thể thao dân gian hấp dẫn. Đến với Lễ hội Động Tiên Sơn, huyện Tam Đường, du khách có thể thưởng ngoạn cảnh sắc hữu tình và hòa vào không gian sôi động. Đến xã Mường So (huyện Phong Thổ), du khách có dịp tìm hiểu những điệu xòe ở bản cổ xưa nhất của dân tộc Thái trắng. Hòa vào niềm vui trong lễ hội Then Kin Pang với những điệu hát then cổ, múa quét hoa tàn của những cô gái đồng trinh, té nước cầu may hay Lễ hội Nàng Han ghi nhớ công ơn của nữ anh hùng dân tộc Thái trắng. Lễ hội Kin Lẩu Khẩu Mẩu với tục nướng lúa, cảm ơn thần núi, thần sông cho mùa màng thuận lợi, mưa thuận gió hoà để bản làng được no ấm.
Bên cạnh đô thị đang ngày một lớn mạnh và kinh tế Lai Châu có những chuyển biến, đạt nhiều thành tựu, du lịch đã dần có những bước tiến vững chắc dựa trên chính những tiềm năng sẵn có của địa phương. Khi du lịch lớn mạnh, không chỉ người dân tăng thêm thu nhập mà còn giới thiệu về một Lai Châu đẹp, giàu bản sắc, thân thiện đến du khách trên mọi miền Tổ quốc. Du khách đến với Lai Châu hôm nay không phải để tham dự những bữa tiệc đứng linh đình hay nghỉ ngơi trong những khách sạn năm sao đầy đủ tiện nghi vật chất mà đến nơi đây để hòa trong không khí của mây ngàn gió núi, của điệp trùng núi non và cảnh sắc hùng vĩ cùng với nét hoang sơ của cảnh vật là tấm lòng chất phác, thơm thảo của những con người được sinh ra, lớn lên trên rẻo cao…
HẢI YẾN
>> Xem thêm: Tạp chí Văn nghệ Lai Châu